Hangi lastiği alacağınıza karar vermeden önce genelde ilginizi çeken birkaç lastiği karşılaştırma gereği duyarsınız. Bu süreci kolaylaştırmak ve lastik karşılaştırmak için lastik etiketlerinden yararlanabilirsiniz: Yuvarlanma direnci, ıslak zeminde frenleme performansı ve dış yuvarlanma gürültüsü. Bu rehber sayesinde, lastik etiketi okumayı öğrenin ve lastik alırken dikkat etmeniz gereken noktaları keşfedin.
Yuvarlanma direnci ve yakıt tüketimi
Etiket değerlerinden biri yuvarlanma direncidir ve lastiğin enerji sarfiyatını gösterir. Bu değer ne kadar yüksek olursa sürüş sırasında o kadar çok yakıt tüketilecek demektir. Yakıt tasarrufu için düşük yuvarlanma direncine sahip lastikler tercih edin.
AB lastik etiket sistemi yuvarlanma direncini A’dan G’ye kadar derecelendirir. A en yüksek yakıt verimliliği derecesine, G ise en düşük yakıt verimliliği derecesine karşılık gelir. Yakıt verimliliği A olan lastikler ile G sınıfı lastikler arasındaki yakıt tüketimi farkı göz ardı edilecek cinsten değildir: A sınıfı lastik ile ortalama 0.5lt/100 km’lik bir yakıt tasarrufu sağlarsınız. Bu da bir senede ortalama 15 bin kilometre sürüş gerçekleştirildiği düşünülürse yılda 80 litre yani 250 TL’lik bir tasarruf sağlanmış olur.
CO2 salınımına değinecek olursak A sınıfı yakıt tasarruflu lastikler bu açıdan da yüksek performans sergiler: G sınıfı bir lastiğe kıyasla kilometre başına 12 g daha az CO2 salımı gerçekleştirirsiniz. Bu da yılda 0.18 ton daha az CO2 anlamına gelir (yıllık 15 bin kilometre ortalamasına göre). Tabii ki bu rakamlar ortalamayı yansıtır ve sonuçlar araç tipine, sürüşünüze ve karşılaşacağınız iklim koşullarına göre farklılık gösterebilir.
CO2 salınımlarına değinecek olursak A sınıfı yakıt tasarruflu lastikler bu açıdan da yüksek performans sergiler: G sınıfı bir lastiğe oranla kilometre başına 12 g daha az CO2 salınımı gerçekleştirirsiniz. Bu da yılda 0.18 ton daha az CO2 anlamına gelir (aynı yıllık kilometre hesabına dayalı olarak).
Tabi ki bu rakamlar ortalamayı yansıtır ve gerçek sonuçlar araç tipine, sürüşünüze ve karşılaşacağınız iklim şartlarına göre farklılık gösterebilir.
Islak zeminde frenleme performansı
Güvenliğiniz için hayati önem taşıyan ıslak zeminde frenleme performansı A ile F arasında değerler alırken en iyi değer A, en düşük değer ise F’dir.
En iyi ve en düşük değerler arasında ciddi bir fark var: Islak zeminde, 80 km/saat’lik bir hızda A sınıf lastiğin durma mesafesi, F sınıf lastiğe kıyasla 18 metre daha kısadır. 18 metre ise peş peşe dizilmiş 4 aracın uzunluğuna denk gelir.
Dış yuvarlanma gürültüsü
Lastik etiketi, ses kirliliğinin azalması amacıyla lastiklerin oluşturduğu dış yuvarlanma gürültüsünü de kapsar. Bu, araç içerisinde duyduğunuz gürültü değil, çevrenizdeki yayaların ve semt sakinlerinin duyacağı gürültüdür.
Bu gürültü desibel (dB) cinsinden ölçülür. Etikette yer alan siyah dalgalar, 3 ayrı ses düzeyini yansıtır. En az gürültülü lastiklerin etiketinde tek bir dalga bulunur. İki siyah dalgaya sahip lastik orta derece gürültülü, 3 siyah dalgaya sahip lastik ise gürültülü olarak sınıflandırılır.
Aynı hızda sürüş gerçekleştiren aynı ebattaki iki lastiği karşılaştıracak olursak tek dalgaya sahip bir lastik 2 dalgalı bir lastiğin yarısı, 3 dalgalı bir lastiğin dörtte biri kadar gürültü yapacaktır.
Neden kış lastikleri yaz lastiklerinden daha düşük etiket değerlerine sahip
Lastik etiketlerini incelediğinizde kış lastiklerinin yaz lastiklerine kıyasla daha düşük etiket değerlerine sahip olduğunu fark edeceksiniz. Bunun sebebi, etiket sisteminin dikkate aldığı performans niteliklerinin yaz lastiklerine avantaj, kış lastiklerine dezavantaj sağlamasından kaynaklanır.
Kış lastikleri kış şartlarında, yani düşük sıcaklıklarda, soğuk, kaygan, karlı ve buzlu zeminde güvenlik sunmak üzere tasarlanmıştır. Bu nedenle ıslak zeminde frenleme kış lastikleri için en çok üzerinde durulan performanslardan biri değildir.
Ayrıca kar ve buz üzerinde daha iyi bir kavrama ve hareket kabiliyeti sunan derin diş yapılarıyla kış lastikleri, yaz lastiklerinden daha gürültülüdür.
Lastik alırken dikkat edilmesi gereken diğer 3 husus
AB Lastik Etiketi yalnızca 3 karşılaştırma kriterine yer verir. Halbuki test kuruluşları tarafından yapılan testlerin büyük bir çoğunluğunda on beş civarında kriter dikkate alınır.
Lastik etiketinde yer alan 3 kritere ek olarak, bir lastiğin güvenlik, tasarruf, konfor vs. gibi daha başka alanlarda değerlendirilmesi için dikkate alınması gereken diğer kriterler şunlardır:
1. Lastik ömrü
Yavaş ve düzenli aşınan bir lastiğin toplam kullanım ömrü 1 yıl daha uzayabilir! Lastik satın alırken lastiğin kullanım ömrünü de hesaba katmayı unutmayın: Lastiğin kullanım ömrünün lastiğinizin gerçek maliyet fiyatı üzerinde belirgin bir etkisi olacaktır.
2. Kuru zeminde frenleme
Lastik etiketi üzerinde yer alan tek güvenlik kriteri ıslak zeminde frenleme performansıdır. Bir lastiğin güvenlik derecesini daha doğru değerlendirmek için kuru zeminde frenleme performansını da ilave etmek gerekir; zira Dresde Üniversitesi Yol Kazaları Araştırma Enstitüsü’ne (VUFO) göre kazaların %70’i kuru zeminde gerçekleşiyor. Bu nedenle lastik seçiminizi yapmadan önce satın almayı düşündüğünüz lastiklerin kuru zemindeki frenleme performans özelliklerini de kontrol etmeyi ihmal etmeyin.
3. Virajda kavrama
Yine Dresde Üniversitesi’ne göre her dört kazadan biri virajda meydana geliyor. Bu yüzden kavrama ve virajda yol tutuş performansları lastik alırken dikkat edilmesi gereken özellikler arasında yer alıyor.
Rezulteo, lastik karşılaştırma rehberi,lastiklerin performans özellikleri hakkında en kapsamlı bilgileri sizlere sunmak için bağımsız kuruluşların gerçekleştirdiği testlerin sonuçlarını bir araya getirmekle kalmayıp bunları 5 yıldıza dayalı bir puanlanlama sistemi üzerinden yansıtıyor.
Tek bir bakışta fikir edinmenizi sağlayan rezulteo lastik puanlama sistemi yaz lastikleri için 9 performans kriterini dikkate alırken kış lastikleri için bu sayı 13’e çıkmaktadır. Değerlendirmeye alınan kriterler arasında lastiğin suda kızaklama direnci, kuru ve ıslak zeminde yol tutuş, yüksek hızda denge, bozuk asfaltta darbeleri emme kabiliyeti, vs. bulunmaktadır.
